از اول ژانویه 2023، Continuing Professional Development (CPD) برای مهندسان دارای لایسنس P.Eng. و کسانی که Limited License دارند یک پیش‌نیاز خواهد بود تا بتوانند لایسنس خود را به صورت سالانه حفظ کنند. این پیش‌نیاز برای افرادی که مجوز موقت دارند یا کارآموز مهندسی (EIT) هستند صدق نمی‌کند.
پیش‌نیاز جدید مبتنی بر برنامه PEAK خواهد بود که به مدت 5 سال در حال آزمایش است. برنامه اجباری جدید PEAK (Practice Evaluation and Knowledge) مطابق با تمایلات PEO در راستای منافع عمومی است و این اطمینان را ایجاد می‌کند که دارندگان لایسنس مهندسی رفتار اخلاقی و درستی دارند. در عین حال، دارندگان لایسنس P.Eng. نیز اثبات می‌کنند که برای بهبود فعالیت‌های مهندسی خود متعهد هستند.
پیش‌نیاز جدید مطابق با بخش 51.2 از مقررات 941 تحت قانون مهندسین حرفه‌ای در انتاریو است و از 1 ژانویه 2023 اعمال شده است. در این بخش به تشریح یک نیاز سالانه برای آموزش مستمر و توسعه حرفه‌ای پرداخته شده و نحوه اداره، نظارت و اجرای قانون توسط PEO شرح داده شده است. این بخش به این معنا است که PEO همانند دیگر رگولاتورهای استانی، CPD را به عنوان یک پیش‌نیاز لازم‌الاجرا برای دارندگان لایسنس P.Eng. تعیین کرده است.
برای دسترسی به برنامه CPD، باید به حساب پورتال PEO خود وارد شوید و گزینه PEAK را انتخاب کنند. در این بخش، افراد به Practice Evaluation دسترسی دارند، می‌توانند Professional Practice Module خود را تکمیل کنند و ساعات CPD خود را وارد کنند. به این ترتیب، افراد می‌توانند گزارش CPD خود را تکمیل کنند.
برنامه PEAK چه المان‌هایی دارد؟
مهندسان دارای لایسنس P.Eng. و کسانی که Limited License دارند باید برنامه PEAK را از 1 ژانویه 2023 به صورت سالانه تکمیل کنند. البته این برنامه برای کسانی که لایسنس موقت و استانی دارند و یا EIT هستند اجرا نمی‌شود. این برنامه در سه مرحله تنظیم میشود که باید به صورت سالانه تکمیل شود. سه المان اصلی برنامه عبارتند از:
- ارزیابی فعالیت (Practice Evaluation) : یک فرایند خودارزیابی است که شامل Practice Status Declaration (تشریح وضعیت فعالیت) و یکی از موارد زیر است:
- پرسشنامه ارزیابی فعالیت مهندسی (Practice Evaluation Questionnaire): برای افرادی که لایسنس دارند و در حال فعالیت هستند تا بتوانند مقدار ساعت CPD هدف خود را برای هر سال تعیین کنند (که شامل اهداف تا 30 ساعت و بیشتر خواهد بود).
- نظرسنجی عدم فعالیت- برای مهندسانی که لایسنس دارند اما فعالیت مهندسی نمی‌کنند تا بتوانند وضعیت عدم فعالیت خود را شرح دهند و امکان بازگشت به فعالیت مهندسی را مشخص کنند.
- Professional Practice Module: یک ماژول یادگیری خودخوان برای تمامی دارندگان لایسنس مهندسی (چه افرادی که فعالیت مهندسی دارند و چه افرادی که فعالیت مهندسی انجام نمی‌دهند) که موضوعات رگولاتوری مانند فعالیت حرفه‌ای، اخلاق مهندسی و فرایندهای رگولاتوری را کاور می‌کند. این ماژول همچنین ممکن است فرصتی را برای به‌روزرسانی مهارت‌ها و دانش در دیگر موضوعات مرتبط فراهم کند؛ موضوعاتی مانند برابری، تنوع و نقشی که مهندسان در حفاظت از منافع عمومی و محیط زیست ایفا می‌کنند.
- Continuing Professional Development Report (گزارش CPD): یک مکانیزم گزارش‌دهی برای افرادی که لایسنس دارند و به فعالیت مهندسی مشغول هستند تا مطابق با پرسشنامه ارزیابی فعالیت مهندسی بتوانند هدف CPD خود را برآورده کنند.
تکمیل دو المان نخست کمتر از یک ساعت زمان در بر خواهد گرفت و المان سوم هم تنها یک دقیقه برای هر گزارش زمان خواهد داشت.
در بعضی موارد خاص، فردی که لایسنس دارد و مشغول به فعالیت مهندسی نیست و در نتیجه با محدودیت‌های فعالیت مهندسی مواجه نشده می‌تواند با تکمیل هر سه المان از برنامه PEAK در رده مهندسان لایسنس شده با فعالیت مهندسی قرار بگیرد.
گام‌ها و ددلاین‌های برنامه PEAK
مهندسانی که برنامه PEAK را انجام می‌دهند در ابتدای هر سال المان‌ها را دریافت خواهند کرد که بسته به وضعیت فعالیت و وضعیت لایسنس آن‌ها متفاوت خواهد بود. در این جدول، پیش‌نیازهای برنامه PEAK و ددلاین‌های مرتبط با آن را خواهید یافت.
مهندسان لایسنس شده که فعالیت مهندسی دارند باید هر سه المان برنامه PEAK را در بازه‌های زمانی زیر به صورت سالانه تکمیل کنند:
1- Practice Evaluation و Professional Practice Module باید تا تاریخ 31 ژانویه انجام شوند.
2- Continuing Professional Development Report باید تا تاریخ 31 دسامبر تکمیل شود.
مهندسان لایسنس شده که فعالیت مهندسی انجام نمی‌دهند باید دو المان برنامه PEAK را در بازه‌های زمانی زیر به صورت سالانه انجام بدهند:
1- Practice Evaluation باید تا تاریخ 31 ژانویه انجام شود.
2- Professional Practice Module باید تا تاریخ 31 ژانویه تکمیل شود.
منظور از Practice Status (وضعیت فعالیت) چیست؟
وضعیت فعالیت نشان می‌دهد که آیا مهندس ثبت شده در PEO در حال حاضر فعالیت حرفه‌ای مهندسی انجام می‌دهد یا خیر. برای این منظور، دو گزینه اعلام وضعیت در نظر گرفته شده است. گزینه Practising برای افرادی که در حال فعالیت مهندسی هستند و Not Practising برای مهندسانی که فعالیت مهندسی ندارند. وضعیت مهندسی در پورتال شخصی افراد در PEO مشخص شده است.
تعریف مهندسی در بخش اول Professional Engineers Act آمده است:
« any act of planning, designing, composing, evaluating, advising, reporting, directing or supervising that requires the application of engineering principles and concerns the safeguarding of life, health, property, economic interests, the public welfare or the environment, or the managing of any such act»
انواع Practising
وضعیت Practising به این معناست که دارنده لایسنس در حال حاضر مشغول فعالیت‌های مهندسی در انتاریو است یا قصد دارد در سال جاری به فعالیت مهندسی بپردازد. این فعالیت‌ها شامل پروژه‌های پاره‌وقت و بدون حقوق نیز خواهد بود. وضعیت Practising با در نظر گرفتن شرایط زیر تشریح میشود و دارنده لایسنس باید هر سه المان برنامه PEAK را تکمیل کند:
- فردی که مشغول به فعالیت مهندسی است؛ صرف‌نظر از عنوان شغلی، موقیعت شغلی، وضعیت پرداختی، وضعیت قراردادی و استفاده از مهر مهندسی.
- مهندس لایسنس شده که مدرس است و در زمینه تدریس، نظارت بر پروژه‌های کارآموزی و انجام تحقیقاتی که برای عموم اجرایی نیستند فعالیت می‌کند.
انواع Not Practising
وضعیت Not practising به این معناست که دارنده لایسنس در حال حاضر در فعالیت‌های مهندسی حضور ندارد و یا قصد انجام فعالیت‌های مهندسی را برای سال جاری در استان انتاریو ندارد که شامل پروژه‌های پاره وقت و فصلی نیز میشود.
این تعریف شامل افرادی نیز خواهد بود که در حال حاضر به دلیل محدودیت‌های اعمال شده توسط PEO مجاز به انجام کار مهندسی حرفه‌ای نیستند. دارنده لایسنس فعالیت که در وضعیت Not Practising است با هر یک از موقعیت‌های زیر توصیف میشود و این فرد باید دو عنصر از برنامه PEAK را پیشتر به آن‌ها اشاره شده تکمیل کند:
- فردی که خود وضعیت Not Practising را اظهار کرده، چرا که در حال حاضر فعالیت حرفه‌ای مهندسی ندارد، حتی به صورت داوطلبانه، رایگان یا بدون دستمزد؛ مانند بازنشستگان، مهندسان در حال تحصیل، مهندسانی که تحت درمان هستند و مهندسانی که بیکار هستند.
- مهندس لایسنس شده که مدرس است و در زمینه تدریس، نظارت بر پروژه‌های کارآموزی و انجام تحقیقاتی که برای عموم اجرایی نیستند فعالیت می‌کند.
- مهندسی که لایسنس او تعلیق شده است.
در بعضی موارد خاص، فردی که لایسنس دارد و مشغول به فعالیت مهندسی نیست و در نتیجه با محدودیت‌های فعالیت مهندسی مواجه نشده می‌تواند با تکمیل هر سه المان از برنامه PEAK در رده مهندسان لایسنس شده با فعالیت مهندسی قرار بگیرد.
وضعیت لایسنس
وضعیت لایسنس نشان می‌دهد که آیا PEO به دارنده لایسنسی که در دیتابیس این سازمان ثبت شده اجازه فعالیت مهندسی را می‌دهد یا خیر. برای این منظور، دو گزینه در نظر گرفته شده است:
- Permitted to practise
- Not permitted to practise
مشخصه‌های CPD مورد تایید PEO
CPD زمانی برای برنامه PEAK مورد تایید است که محتوای آموزشی به دارنده لایسنس کمک کند تا ریسک فعالیت حرفه‌ای خود را کاهش دهد. فعالیت CPD زمانی مورد پذیرش خواهد بود که:
- فعالیت‌های آموزشی در ارتباط با مسئولیت‌های مهندسی حرفه‌ای باشد.
- فعالیت‌های آموزشی برای درک بهتر کدها و استانداردهای مربوطه باشد.
- فعالیت‌های آموزشی با علم بر بهترین اقدامات مهندسی حرفه‌ای باشد.
فعالیت‌های CPD باید به صورت فردی ارزیابی شوند تا برای دارندگان لایسنس مناسب باشند. محدوده‌های زیر برای CPD نیاز است:
1- باید به دارنده لایسنس کمک کند تا شایستگی خود برای فعالیت‌های مهندسی را حفظ کند و افزایش دهد.
2- باید شامل محتوای آموزشی مهندسی باشد که به صورت مستقیم با حوزه عملکرد مهندسی آن‌ها مرتبط است.
3- باید شامل دانش تکنیکال و رگولاتوری درباره فعالیت‌های مهندسی حرفه‌ای باشد.
4- نباید شامل ساعات کاری و اقدامات مهندسی آن‌ها باشد.
از آنجایی که افراد به روش‌های مختلف آموزش می‌بینند، برنامه PEAK فرمت‌های مختلف آموزشی را می‌پذیرد. این یعنی، مادامی که فعالیت CPD قابل قبول باشد، افراد می‌توانند از فرمت‌های مختلفی برای آموزش خود استفاده کنند. این فرمت‌ها را می‌توان به شکل زیر طبقه بندی کرد:
- فعالیت‌های قابل قبول رایگان یا پولی
- فعالیت‌های خودخوان یا مربی‌محور
- جلسات مجازی، حضوری یا هیبریدی
- رویدادهای محلی و خارجی
گزارش‌دهی CPD Hours
CPD hours باید به صورت one-to-one basis گزارش شود، به این معنی که تنها زمان واقعی یک فعالیت آموزشی CPD قابل قبول گزارش میشود؛ به عبارتی، تنها بخشی که قابل قبول است باید در گزارش قرار بگیرد.
برای مثال، اگر فردی یک فعالیت 4 ساعته CPD را انجام دهد اما فقط 3 ساعت و 15 دقیقه از این فعالیت دارای معیارهای قابل پذیرش برنامه PEAK باشد، آنگاه فرد می‌تواند در گزارش CPD خود حداکثر سه ساعت و 15 دقیقه از فعالیت را اعلام کند، چرا که 45 دقیقه دیگر معیارهای لازم را ندارد.
انواع فعالیت‌های CPD
مثال‌هایی که برای فعالیت‌های CPD می‌تواند نام برد شامل:
- مطالعات
- شرکت در سمینارها و وبینارها
- گذراندن کورس‌های تکنیکال
- Presentation
- Publication
- توسعه گایدلاین‌های مهندسی
- شرکت در منتورینگ‌های تکنیکال
در نظر داشته باشد که فعالیت CPD را می‌توانید در ساعات کاری خود نیز داشته باشید، اما ساعاتی که روی پروژه‌های مهندسی کار می‌کنید شامل نخواهد بود.
ارائه‌دهندگان فعالیت‌های CPD
PEO هیچ ارائه‌دهنده‌ای برای CPD معرفی نکرده است. ارائه‌دهندگان فعالیت‌های CPD می‌توانند تبلیغات خود را براساس دانشی که متقاضیان طلب می‌کنند ارائه کنند. ارائه‌دهندگان می‌توانند گواهی پایان دوره صادر کنند، هرچند که در این گواهینامه نباید از جانب PEO در رابطه با برنامه PEAK وعده‌ای داده شود (برای مثال اینکه فعالیت‌های CPD مورد پذیرش است و موارد مشابه)
محدودیت‌ها
محدودیت‌های مدیریتی از جمله تعلیق لایسنس برای المان‌هایی که از ددلاین آن‌ها گذشته از سال 2024 آغاز خواهد شد. محدودیت‌ها را به شکل زیر می‌توان جمع‌بندی کرد:
- ناکامی در تکمیل المان‌های برنامه می‌تواند به تعلیق منجر شود.
- عدم پاسخگویی به درخواست PEO برای ارائه اطلاعات در خصوص برنامه منجر به تعلیق خواهد شد.
- ناکامی در بررسی موارد ارسالی برای برنامه می‌تواند منجر به ارجاع فرد برای تحقیقات مطابق با قواعد PEO شود.
در نظر داشته باشید، فردی که دارای لایسنس تعلیق شده باشد نمی‌تواند خود را مهندس خطاب کند و از عنوان P.Eng. نمی‌تواند استفاده کند. در صورت تعلیق لایسنس، به محض اینکه فرد المان‌های PEAK را تکمیل کرد، تعلیق از روی مجوز او برداشته خواهد شد.
استثنائات برنامه PEAK
- مهندسان در اولین سال دریافت P.Eng.
دارندگان لایسنس P.Eng. که اولین سال دریافت لایسنس خود را طی می‌کنند به صورت خودکار از برنامه PEAK برای همان سال مستثنی می‌شوند و وضعیت «Permitted to Practise» به آن‌ها داده میشود. هرچند، این افراد باید برنامه PEAK را از سال آینده آغاز کنند.
- افرادی که وضعیت خود را تغییر داده‌اند
افرادی که حداقل یک بار در سال جاری وضعیت خود را اعلام می‌کنند و سپس در همان سال وضعیت خود را به «Permitted to Practise» تغییر می‌دهند نیازی به ارائه گزارش CPD ندارند.
- افرادی که برای بخشودگی هزینه‌ها ثبت‌نام کردند
افرادی که به دلایلی همچون بازنشستگی، مرخصی با بیکاری برای بخشودگی هزینه‌ها نام‌نویسی کرده‌اند باید برنامه PEAK را تکمیل کنند چرا که هنوز لایسنس دارند، اما در وضعیت «Not Permitted to Practise» قرار دارند و تنها باید دو المان برنامه PEAK را تکمیل کنند.
- افرادی که لایسنس آن‌ها تعلیق شده است
افرادی که دارای لایسنس تعلیق شده هستند نیز باید برنامه PEAK را تکمیل کنند، چرا که به عنوان یک دارنده لایسنس شناخته می‌شوند. از آنجایی که لایسنس آن‌ها تعلیق شده، در وضعیت «Not Permitted to Practise» قرار دارند و تنها باید دو المان برنامه PEAK را تکمیل کنند.
الزامی شدن برنامه PEAK
برنامه PEAK از دسامبر 2022 از وضعیت داوطلبی خارج شده و برنامه الزامی جدید از 1 ژانویه 2023 آغاز شده است. در نظر داشته باشید که اگر در فاز داوطلبی اطلاعاتی وارد کرده باشید، این اطلاعات به برنامه جدید منتقل نخواهد شد و افراد نیز به این اطلاعات دسترسی نخواهند داشت. تغییراتی که ایجاد شده عبارتند از:
- سیکل جدید برنامه به صورت سالانه
- یک سیستم اطلاعاتی جدید و چارچوب توسعه‌یافته برای برنامه
- لیبل‌های جدید برای المان‌های برنامه
- گزینه جدید PEO برای وضعیت لایسنس و فعالیت (License Status و Practise Status)
- از سال 2024، فرایند تعلیق لایسنس برای افرادی که المان‌های PEAK را تا 1 فوریه تکمیل نکنند اجرا خواهد شد.
