دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) یکی از اصلی‌ترین اقداماتی است که برای آغاز فعالیت مهندسی حرفه‌ای در این کشور سردسیر باید انجام بدهید. بعضی از مشاغل در کانادا جزو مشاغل نظام‌مند یا رگیولیتد (Regulated) محسوب می‌شوند.
مهندسی یکی از این مشاغل است که نظام‌مند است و برای اینکه بتوانید به عنوان یک مهندس مشغول به کار باشید باید لایسنس و رگیولیشن انجمن مهندسان حرفه ای کانادا (P.Eng) را دریافت کنید. به طور کلی در کانادا هر استان شرایط ویژه خود را برای اعطای لایسنس مهندسی به فرد متقاضی دارد اما می‌توان گفت که به جز استان کبک، سایر استان‌ها دارای شرایط و رویه یکسانی در این زمینه هستند.
یک نکته بسیار مهم در خصوص مهندسی در کانادا این است که افراد نمی‌توانند از عنوان مهندس در کنار اسم خود استفاده کنند، مگر اینکه لایسنس P Eng یا Professional Engineer را دریافت کرده باشند. این لایسنس نشان می‌دهد که فرد دارای دانش کافی از رشته تحصیلی خود است و می‌تواند مسئولیت کارهایی که انجام می‌دهد را بپذیرد.
چرا برای دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) باید اقدام کنیم؟
دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) برای بسیاری از افرادی که در خارج از آمریکا و کانادا در رشته مهندسی فعالیت و تحصیل کرده‌اند ضروری است. این افراد اگر می‌خواهند که به این دو کشور مهاجرت کنند باید پیش از مشغول شدن به فعالیت مهندسی حرفه‌ای و استفاده از عنوان «مهندس» مجوز یا پروانه فعالیت را دریافت کنند. برای دریافت این مجوز لازم است که مدارک تحصیلی فرد متقاضی به صورت کامل بررسی و معادل‌سازی شود و در نهایت با گذراندن یک آزمون واجد شرایط دریافت دزیگنیشن P.Eng یا Professional Engineer شوند.
همانطور که گفته شد پیش از انجام فعالیت مهندسی بهتر است که برای دریافت لایسنس مهندسی اقدام کنید، البته بدون داشتن لایسنس نیز می‌توانید در فعالیت‌های مهندسی حضور داشته باشید اما حضور شما مشروط به این است که تحت نظارت یک مهندس لایسنس‌دار باشید تا او بتواند مسئولیت کار شما را برعهده بگیرد.
مجوز فعالیت مهندسی (P.Eng)
دریافت مجوز فعالیت مهندسی (P.Eng) در کانادا ممکن است تا دو سال زمان را در بر بگیرد. برای اینکه این مجوز را دریافت کنید باید از یکی از ریگیولاتورهای مهندسی استانی یا منطقه‌ای در کانادا این مجوز را دریافت کنید. در نظر داشته باشید که در هر استان کانادا صرفا بعضی از گرایش‌های مهندسی نظام‌مند یا رگیولیتد هستند و این قانون همه مهندسان را مستلزم داشتن مجوز فعالیت از نظام مهندسی کانادا نمی‌کند. در کانادا برای اینکه بتوانید لایسنس P.Eng داشته باشید باید عضو یکی از 12 سازمان نظام مهندسی استانی و قلمروی کانادا (Provincial and Territorial Engineering Regulatory Bodies) شوید.
فهرست رگیولاتورهای مهندسی در کانادا
کبک:Ordre des ingénieurs du Québec (OIQ)i
آلبرتا:Association of Professional Engineers and Geoscientists of Alberta (APEGA)i
نیوفاندلند:Professional Engineers and Geoscientists of Newfoundland and Labrador (PEGNL)i
بریتیش کلمبیا:Association of Professional Engineers and Geoscientists of British Columbia (APEGBC)i
نوا اسکوتیا: Engineers Nova Scotia
منیتوبا:Association of Professional Engineers and Geoscientists of the Province of Manitoba (APEGM)i
اونتاریو:Professional Engineers Ontario (PEO)i
نیوبرانزویک: Engineers and Geoscientists New Brunswick
جزیره پرنس ادوارد: Engineers PEI
ساسکاچوان:Association of Professional Engineers and Geoscientists of Saskatchewan (APEGS)i
یوکان:Association of Professional Engineers of Yukon (APEY)i
قلمروهای شمال غربی:Northwest Territories and Nunavut Association of Professional Engineers and Geoscientists (NAPEG)i
شرایط اخذ مدرک پی انج در کانادا
اگر می‌خواهید برای دریافت لایسنس مهندسی در کانادا اقدام کنید، باید شرایط و قوانینی را بپذیرید و در مسیر آن حرکت کنید.
- پیش نیازهای تحصیلی: داشتن مدرک مهندسی (حداقل لیسانس در حوزه‌های مهندسی) به همراه ریز نمرات تحصیلی که باید به صورت دقیق ارزیابی شود.
- سابقه کار: یکی دیگر از شرایط اخذ مدرک پی انج در کانادا داشتن ۴ سال سابقه کار مرتبط در حوزه مهندسی است. در نظر داشته باشید که از این ۴ سال، یک سال باید در خاک کانادا گذرانده شده باشد.
- یک سال سابقه کار کانادایی: همانطور که گفته شد، یکسال از سابقه کار شما باید در کانادا باشد. کاری که در کانادا انجام می‌دهید باید حتما به صورت فول تایم، استخدامی و زیر نظر یک مهندس لایسنس‌دار (مهندس دارای P.Eng) باشد. همچنین این کار باید حتما عمل مهندسی باشد. برای آشنایی بیشتر حتما ویدیو زیر را ببنید.
- زبان خارجی: متقاضیان دریافت لایسنس P.Eng در کانادا باید اثبات کنند که می‌توانند به یکی از دو زبان رسمی کانادا، فرانسوی یا انگلیسی به صورت حرفه‌ای صحبت کنند. برای اثبات سطح زبان هریک از استان‌های کانادا روش خاص خود را دارد.
- اخلاق حرفه‌ای و مناسب کاری: یکی دیگر از شروط دریافت مجوز فعالیت مهندسی و عضویت در سازمان نظام مهندسی کانادا اثبات اخلاق حرفه‌ای است. فرد متقاضی باید رفرنسی داشته باشد تا اخلاق حرفه‌ای او را تایید کند.
- امتحان National Professional Practice Examination: آخرین گامی که برای دریافت دزیگنیشن P.Eng در مقابل شما قرار دارد، امتحان National Professional Practice Examination یا NPPE است. متقاضی باید این امتحان را از سر بگذراند و حتما نمره قبولی در آن بگیرد. در این امتحان استانداردهای لازم در رشته‌های مهندسی، قوانین استانی و فدرال و استانداردهای اخلاق حرفه‌ای در محیط‌های مهندسی مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت. در بعضی از استان‌ها ممکن است که آزمون NPPE خیلی زودتر از یک سال سابقه کاری و به محض EIT شدن اتفاق بیفتد.
در صورتی که شرایط گفته شده را داشته باشید و از پس امتحان استاندارد مهندسی نیز بگذرید، لایسنس مهندسی برای شما صادر خواهد شد. با دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.eng) می‌توانید در کارت ویزیت‌های خود از عنوان مهندس استفاده کنید و نقشه‌ها و برنامه‌های خود را با مهر معتبر سازمان مهندسان حرفه‌ای کانادا اعتبار ببخشید.
در نظر داشته باشید که برای پیش شرط سابقه کار، یک سال کار در خاک کانادا را باید داشته باشید. برای این منظور بهتر است که عنوان EIT را دریافت کنید.
مهندسان تحت آموزش (EIT) در مقایسه با مهندسان لایسنس‌دار
برای دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) نیاز است که یک دوره آموزشی عملی را در خاک کانادا طی کنید. مهندسان تحت آموزش (EIT) در مقایسه با مهندسان لایسنس‌دار تفاوت‌های کلیدی دارند:
- مهندس تحت آموزش (Engineer-In-Training) که در کبک به عنوان Candidate to the Engineering Profession شناخته میشود
وضعیت EIT نشان می‌دهد که فرد متقاضی اولین گام برای اخذ لایسنس مهندسی در کانادا را برداشته است. این گام یعنی که فرد تمامی پیش نیازهای آموزشی را به دست آورده و پیش نیازهای یک مهندس خوب را نیز کامل کرده است. مهندسانی که دارای وضعیت EIT هستند در مسیر داشتن چهار سال سابقه کار مهندسی از جمله یک سال سابقه کار در کانادا حرکت می‌کنند تا بتوانند لایسنس P.Eng را دریافت کنند.
- مهندسان لایسنس‌دار
با داشتن این دزیگنیشن، شما می‌توانید به صورت حرفه‌ای به عنوان مهندس در زمینه کاری خود فعالیت داشته باشید و مسئولیت کامل کار خود را بر عهده بگیرید. برای اینکه یک مهندس لایسنس‌دار باشید الزاما نیاز به اقامت دائم (PR) یا شهروندی کانادا ندارید. هرچند که وضعیت اقامتی شما می‌تواند روی لایسنسی که برای آن اقدام می‌کنید تاثیرگذار باشد (برای مثال Professional Engineer یا Limited License Engineer)
شیوه عضویت در نظام مهندسی کانادا
برای عضویت در نظام مهندسی کانادا و دریافت لایسنس مهندسی و دزیگنیشن P.Eng باید ثابت کنید که هر پنج پیش نیاز یاد شده را دارید. از طریق ارائه مدارک، ارزیابی، مصاحبه و امتحان می‌توانید ثابت کنید که پیش نیازهای دریافت مجور مهندسی در کانادا را دارید.
انتخاب استان
مهم‌ترین گامی که پیش از اقدام برای دریافت لایسنس باید بردارید این است که بدانید در کدام استان قرار است فعالیت مهندسی خود را انجام بدهید. همانطور که گفته شد، استان‌های مختلف قوانین خاص خود را برای دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) دارند. پس حتما با رگیولاتور استان مورد نظر خود تماس بگیرید و شرایط عضویت را از آن‌ها بپرسید.
بهتر است که گام‌های خود را سریع و زود بردارید، چرا که بررسی و ارزیابی مدارک ارائه شده به رگیولاتورهای استانی ممکن است زمانبر باشد. گاهی ممکن است رگیولاتور برای دریافت مجوز مهندسی از شما بخواهد تا گام‌های دیگری بردارید، مانند آزمون و یا کسب تجربه و مهارت بیشتر.
ارزیابی آکادمیک
رگیولاتور مدارک آکادمیک شما را بررسی خواهد کرد. این مدارک می‌توانند شامل مدرک تحصیلی، ریز نمرات یا گواهینامه‌ها باشند. ممکن است در صورت نیاز از شما خواسته شود تا در کلاس‌های اضافی شرکت کنید و یا آزمون‌های خاصی بدهید.
ارزیابی سابقه کار
به عنوان یکی از شرایط اخذ مدرک پی انج در کانادا، باید اثبات کنید که از مدرک خود برای مدت زمان مشخصی به صورت عملی استفاده کرده‌اید. البته که می‌توانید بیشتر سابقه کار خود را در خارج از کانادا داشته باشید، اما برای همه متقاضیان گذراندن دوره کاری و کسب تجربه کار کانادایی برای مدت زمان مشخصی الزامی است.
فرمت مدرک تجربه کاری بسته به رگیولاتوری که برای لایسنس از آن اقدام می‌کنید ممکن است متفاوت باشد. این مدرک عمدتا نام کارفرما، سمت شما، نام سوپروایزر و توضیحی از کار مهندسی به همراه مهارت‌ها و صلاحیت‌هایی که داشته‌اید را در خود دارد. این مدرک باید توسط یک مهندس لایسنس‌دار برررسی و تایید شود.
ارزیابی مهارت زبان خارجی
باید ثابت کنید که به یکی از دو زبان رسمی کانادا می‌توانید به صورت حرفه‌ای صحبت کنید. زبان مورد نیاز بسته به استانی که در آن برای دریافت مجوز مهندسی اقدام می‌کنید ممکن است متفاوت باشد. در استان کبک، زبان فرانسوی ضروری است، در حالی که در استان برونزویک هم زبان انگلیسی و هم زبان فرانسوی پذیرفته میشود. در تمامی دیگر استان‌ها، زبان انگلیسی ضروری است. این ارزیابی ثابت می‌کند شما می‌توانید در جامعه، با همکاران، با کارفرمایان و دیگر افراد به راحتی صحبت کنید.
ارزیابی شخصیتی
شما باید ثابت کنید که ارزش‌‌های صداقت، درستی و امانتداری را درک کرده‌اید. این مورد از آنجایی ضروری است که شما به عنوان یک مهندس در کانادا باید شهرت و اعتبار این حرفه را محافظت کنید.
آزمون National Professional Practice Examination
دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.eng)شما باید آزمون NPPE را از سر گذرانده باشید. این آزمون دانش شما را در مورد اخلاق و قوانین کانادا که به مهندسی مربوط میشود، از جمله قراردادنویسی، ثبت اختراع، علائم تجاری و قوانین کپی رایت محک می‌زند.
زمانی که تمامی این مراحل را پشت سر گذاشتید، رگیولاتور نظام مهندسی شما را واجد شرایط مهندسی دانسته و اطلاعات تکمیلی برای نهایی کردن این فرایند را در اختیار شما قرار می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید تحت قوانین نظام مهندسی کانادا فعالیت مهندسی حرفه‌ای داشته باشید. همچنین می‌توانید از عنوان «مهندس» استفاده کنید.
برای فعالیت مهندسی دریافت لایسنس مهندسی در کانادا (P.eng) ضروری است
همانطور که خواندید، مهندسی جزو مشاغل نظام‌مند در کانادا است و هر کسی نمی‌تواند صرفا با داشتن مدرک دانشگاهی مهندسی به این حرفه به عنوان «مهندس» مشغول باشد. برای این کار باید لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) دریافت کنید. دریافت این لایسنس مستلزم داشتن شرایط و مقرراتی است که در پروسه دریافت مدرک باید از سد آن‌ها بگذرید.
