استفاده از مهر مهندسی در کانادا تحت بخش 53 از مقررات 90/941 قرار میگیرد که از سوی مجمع مهندسین حرفهای (Professional Engineers Act) تنظیم شده است. در این بخش به صورت کامل پیشنیازهای استفاده از مهر مهندسی بیان شده است؛ از این رو، مهندسان باید از مهر خود تنها در مواقعی استفاده کنند که شرایط آن در این بخش قرار داده شده است.
مهر مهندسی در کانادا
استفاده از مهر مهندسی یک تعهد قانونی است و نه قراردادی، از این رو نباید در مفاد قراردادی استفاده از این مهر نوشته شده باشد. در بخش 53 میتوان تعریف بعضی از عبارات مانند «مدارک مهندسی» و «محتوای مهندسی» را نیز دید.
اگر نیاز باشد که یک مهندس امضای خود را پای یک مدرک ثبت کند، باید درک درستی از فعالیتهای مهندسی حرفهای در کانادا داشته باشد و بفهمد که آیا امضای این مدرک کار درستی است یا خیر.
تعریف فعالیت مهندسی در کانادا مطابق با بخش 53 به این شکل آمده است:
«practice of professional engineering means any act of planning, designing, composing, evaluating, advising, reporting, directing or supervising that requires the application of engineering principles and concerns the safeguarding of life, health, property, economic interests, the public welfare or the environment, or the managing of any such act»
««فعالیت مهندسی حرفهای» به معنی هرگونه برنامهریزی، طراحی، نگارش، ارزیابی، مشاوره، گزارش، مدیریت و نظارت است که مستلزم به کارگیری اصول مهندسی باشد و همچنین ملاحظاتی در خصوص حفظ ایمنی، سلامت، اموال، منافع اقتصادی، منافع عمومی، محیط زیست و یا مدیریت هریک از موارد یاد شده دارد.»
استفاده از مهر مهندسی در کانادا باید به صورت صحیح و مطابق با قوانین باشد. چرا که با فراهم آوردن موارد ذیل به جامعه خدمات ارائه میکند و در قبال جامعه مسئولیت خود را تعهد میکند:
- پاسخگویی: مهر و امضای یک سند باعث میشود تا فرد امضاکننده در قبال این سند مسئولیت داشته باشد،
- اعتماد: با مهر و امضای یک سند، مهندس گواهی میدهد که محتویات این سند از نظر مهندسی و هدف تعیین شده مورد تایید او است.
قوانین مهر مهندسی کانادا (استان انتاریو)
مهر استفاده شده برای یک مدرک مهندسی، باید همان مهر صادر شده توسط PEO (برای استان انتاریو- دیگر استانها نیز ممکن است مهر خود را داشته باشند) برای تمام دارندگان لایسنس مهندسی در کانادا (P.Eng) ساکن انتاریو باشد.
مهندسی که مهر مهندسی استان خود را دارد باید همواره از مهر خود در برابر سوء استفاده و جعل محافظت کند تا این اطمینان حاصل شود که تنها او میتواند از مهر استفاده کند. در این راستا، بخش 53 به وضوح نوشته است:
«A practitioner shall take reasonable steps to prevent their seal from being affixed to a document without their consent»
«مهندسی که مهر دارد باید گامهای موثری برای جلوگیری از ثبت مهر خود در اسناد مختلف بدون رضایت و اطلاع خود بردارد.»
همچنین:
مطابق با بخش 53، مهندسان میتوانند از مهر الکترونیکی استفاده کنند که شامل نمایش الکترونیکی مهر تایید شده آنها از سوی سازمان مهندسی و در قالبی سازگار با شکل و ماهیت اسناد مهندسی است.
هرچند که استفاده از این مهر الزامی نیست. مهر الکترونیکی دارای اهمیت و سندیت مشابه با نمونه فیزیکی است. در نتیجه، مهندسان باید از مهر خود به خوبی محافظت کنند و کنترل کاملی بر آن داشته باشند.
برای استفاده از مهر مهندسی در کانادا، صرفنظر از نوعیت مهر، زمانی که بر روی اسناد مهندسی قرار میگیرد باید واضح و خوانا باشد. مهر الکترونیکی ممکن است که شامل نمونه امضای دستی فرد نیز باشد. محافظت از امضای فرد نیز برعهده خود او است.
مهندسان کانادایی چه مواردی را میتوانند مهر کنند؟
مهندسان دارای مهر باید تمامی مدارک تکمیل شده مهندسی که در وضعیت «پیش نویس» قرار ندارند و شامل مسئولیت حرفهای آنها میباشند را مهر و امضا نمایند.
هرچند، استفاده از مهر مهندسی برای یک مستند باعث قرار گرفتن آن در «محدوده فعالیتهای مهندسی حرفهای» نمیشود، بلکه محتوای داخل آن است که تعیین کننده طبقهبندی آن به عنوان یک مستند مهندسی خواهد بود. این موضوع شامل تمامی مدارک حاوی محاسبات مهندسی، کارشناسی مدارک و یا ارائه راهکار مبتنی بر مهندسی است.
مهر مهندسی کانادا باید بر روی تمامی مستنداتی که در محدوده فعالیت مهندسی قرار دارند زده شوند:
- نقشهها،
- مشخصات،
- گزارشها،
- طرحها،
- مدلسازیها،
- و …
چه مواردی نباید مهر شوند؟
مطابق با قوانین استفاده از مهر مهندسی در کانادا، پیشنویس و یا مدارک ناقص مشخصا نباید مهر شوند.
«A practitioner shall not affix their seal to an engineering document that is incomplete or in draft form»
«مهندسان نباید مهر خود را بر روی مستندات مهندسی ناقص و یا پیشنویس درج کنند.»
البته مستنداتی که به صورت پیشنویس هستند باید دارای نشان مشخصی باشند، به این ترتیب میتوان دریافت که این مستندات قابلیت اجرایی را فعلا نیافتهاند و نیازی به مهر آنها نیست.
مستنداتی که ذاتا ارتباطی به موضوع مهندسی ندارند (مانند مکاتبات شخصی و کاری، قراردادها، اجارهنامهها، بروشورهای فروش، موارد مربوط به پاسپورت و…) نباید مهر شوند، چرا که مطابق با قانون، صرفا مدارک مهندسی میتوانند مهر میشوند.
اگر برای مستندی نیاز به درج مهر دفتر اسناد رسمی باشد، مهندسان نمیتوانند در از مهر خود به جای مهر دفتر استفاده کنند. گاهی قراردادها و دیگر مستندات قانونی کاری باید ممهور به مهر شرکت شوند. در غیر این صورت امضا و مهر مهندس کافی است.
مدارک مورد نیاز:
مدارکی همچون پاسپورت و گواهی تولد و دیگر مدارک غیر مهندسی که یک مهندس حرفهای را به عنوان ضامن معرفی میکند عمدتا نیاز به امضا دارند و از مهر مهندسی در آنها استفاده نمیشود.
مطابق با بخش 75 قانون 941، مهندسان مجاز به استفاده از مهر خود در لوگوی شرکت، تبلیغات، سر برگها، کارت ویزیت و موارد مشابه نیستند.
چه کسانی میتوانند مهر کنند؟
مطابق با قوانین استفاده از مهر مهندسی در کانادا، مهندس یا مهندسانی که مسئولیت یک پروژه را برعهده دارند میتوانند طرحها و نقشههای مهندسی را مهر کنند. برخی از مهندسان که نقش مدیریتی دارند گمان میکنند تمام مدارکی که توسط تیم آنها تهیه میشود را باید مهر نمایند. در حالی که اشتباه است. همانطور که گفته شد، مهر کردن به معنای پذیرش مسئولیت حرفهای توسط دارنده مهر و تنها برای مستندات مهندسی است.
روند مهر کردن با استفاده از مهر مهندسی
مهندسی که یک مستند را مهر میکند باید مطابق با شرایط ذیل مستندات را امضا بزند و در آنها تاریخ روز را درج کند:
- همزمان و یا فورا پس از اینکه مستندی را مهر کرد امضای خود و تاریخ روز را درج نماید.
- امضا و تاریخ باید به صورت خوانا و به گونهای باشد که منجر به ناخوانا شدن نام مهر کننده و یا شماره لایسنس او نشود.
در نظر داشته باشید که استفاده از ابتدای حروف برای امضا قابل قبول نیست، چرا که امضا تکمیلکننده احراز هویت فرد است (نام امضاکننده باید به صورت کامل درج شود).
از تاریخ 28 فوریه 2003، سازمان PEO اقدام به صدور استامپهایی کرد که در آنها شماره لایسنس مهندسان درج شده، اما ممکن است بعضی از مهندسان استامپهایی داشته باشند که شماره لایسنس آنها را در خود ندارد.
همچنین:
برای سهولت رهگیری، در صورت عدم درج شماره لایسنس بهتر است برای استفاده از مهر مهندسی در کانادا شماره لایسنس به صورت دستی وارد گردد. استفاده از لایسنس نامبر میتواند از اشتباه در قبال مهندسان دارای اسامی یکسان و یا مشابه پیشگیری کند. علاوه بر این، مدارک مهندسی نباید توسط نماینده مهندس دارای مهر و یا به جای او امضا شوند.
از آنجایی که احتمال کپی و یا انتشار مستندات اورجینال بدون اطلاع مهندسی که آنها را مهر کرده وجود دارد، فرد دارای مهر باید اطمینان حاصل کند که کارفرما دارای یک سازوکار امن برای محافظت از مستندات مهر و امضا شده در برابر کپی است.
استفاده از مهر مهندسی در کانادا قوانین ویژه خود را دارد
همانطور که دریافتید، برای استفاده از مهر مهندسی در کانادا باید طبق قوانینی که از سوی رگولاتور مهندسی استانی شما تعیین شده است عمل کنید. به صورت عمومی، مهندسان حق استفاده از مهر را تنها برای آن دسته از مستندات مهندسی دارند که در چارچوب فعالیتهای مهندسی جای میگیرند.
استفاده از مهر مهندسی استانی برای مستنداتی که از محتوایم هندسی شده برخوردار نیستند مجاز نیست، چرا که این مهر باعث ایجاد مسئولیت میشود و فرد مهرکننده را در قبال آن محتوا پاسخگو خواهد کرد.